De Hoge Veluwe bestaat 80 jaar. Althans sinds 1935 is het officieel een nationaal park. Wist je dat een belangrijke taak van het park het beschermen van de dieren is (tegen stroperij) en het voorkomen van omhakken van bomen?
Kinderen in de natuur
Weet jij hoe je kikkervisjes moet vangen? Of hoe je een hut moet bouwen? Nee? Koop een familieplanner voor 2019, vertel je ouders op welke datum jij volgend jaar naar de Hoge Veluwe wilt.
Nee? Dan moet je echt vaker lekker buiten spelen en ontdekken wat de natuur je te bieden heeft.
Helaas, er bestaan geen paarse koeien of gele eenden. Spinazie groeit niet in ‘à la crème blokjes’ en melk wordt niet in de supermarkt gemaakt. Onderzoekers komen tot de schokkende conclusie dat kinderen veel te weinig buiten spelen. En dat terwijl het zo ontzettend leuk en leerzaam is om lekker te ravotten en onder de modder thuis te komen (hoewel, dit laatste is misschien niet voor je moeder zo leuk). Het is verder niet alleen leuk, maar ook belangrijk. Als je heerlijk in de natuur speelt, ga je de natuur later ook meer waarderen. En je kunt je eigen kinderen leren hoe je kunt fluiten met het dopje van een eikeltje of welke paddenstoelen giftig zijn en welke niet.
Dus, neem je vader en moeder aan de hand en trek er op uit. Ga eens gewoon met je rug in het gras liggen, sluit je ogen en luister. Luister naar alle geluiden om je heen. Wat hoor je? Fluitende vogeltjes fluiten of tjirpende krekeltjes? Kijk naar de wolken en probeer er vormen in te ontdekken.
Er zijn tal van mogelijkheden om fijn buiten te spelen en van de natuur te genieten. Niet alleen door wandelingen te maken in het bos, maar zo worden er ook steeds meer natuurspeeltuinen geopend. Een speeltuin waar je geen rubberen tegels onder wipkippen tegenkomt. Maar natuurlijke spelmaterialen. Denk aan een omgevallen boom, een hoop zand of losse takken. Laat je fantasie de vrije loop!
Je kunt ook bij de scouting gaan. In een groep die wekelijks bij elkaar komt, ga je avontuurlijke uitdagingen aan.
De Hoge Veluwe
De Hoge Veluwe is een Nederlands natuurgebied in Gelderland en is sinds 1935 officieel een nationaal park. De Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe beheert het park en zorgt er voor dat het park beschermd is tegen stroperij of het omhakken van bomen. Het grootste gedeelte van het park valt onder gemeente Ede, ook de gemeenten Arnhem en Apeldoorn hebben een klein gedeelte onder hun hoede. De Hoge Veluwe is een groot park met zowel bossen als heiden en zelfs een zandverstuiving waarbij het lijkt alsof je in de duinen bent.
Dat het een groot park is blijkt uit de oppervlakte: zo’n 5.400 hectare. Maar hoe groot is dat dan? Dat is ongeveer net zo groot als zo’n 7.500 voetbalvelden bij elkaar!
Wat is er te doen?
Je kunt in de Hoge Veluwe wandelen of fietsen. Er zijn verschillende wandel- en fietsroutes uitgestippeld. Bij het bezoekerscentrum zijn opdrachtenboekjes te koop met leuke activiteiten die je samen met je ouders kunt doen. Met de fiets kun je bijvoorbeeld een puzzeltocht maken. Kijken of je de puzzel kunt oplossen.
Als je het leuker vindt om te wandelen, ga dan bijvoorbeeld spoorzoeken. Kun jij de sporen van de everzwijnen of de reeën vinden?
Ben je echt avontuurlijk? Het is mogelijk om in de zomer met de boswachter op kindersafari te gaan, lekker slapen onder de sterrenhemel.
Verder zijn er nog een aantal musea om te bezoeken. Het Kröller-Müller museum (de familie Kröller-Müller hebben het park gesticht) stelt schilderijen en beelden tentoon. Er zijn zelfs schilderijen van Vincent van Gogh te zien.
Wil je meer weten over het park zelf? Bezoek dan het Museonder, het eerste museum ter wereld die ondergronds is. Het Museonder leert je alles over wat er onder de grond leeft of heeft geleefd.
Kortom, echt een park waar jong en oud zich prima kunnen vermaken.
Als je al een keer op de Hoge Veluwe bent geweest, heb je ze vast al wel eens gezien: dieren die lijken op de schapen die je normaal in de wei ziet staan. Hoewel deze dieren veel op de normale Nederlandse schapen lijken, heten ze anders. Deze wilde schapen worden moeflons genoemd en komen verder nergens in Nederland voor. De grootste verschillen tussen een moeflon en een tam schaap, is dat een moeflon geen wollige vacht heeft zoals een schaap en dat de mannetjes (en soms ook de vrouwtjes) grote, gedraaide hoorns op hun kop hebben.
Hoe komen de moeflons op de Hoge Veluwe terecht?
De moeflons komen oorspronkelijk van eilanden in de Middellandse Zee. Anton Kröller, de oprichter van de Hoge Veluwe, heeft 12 van deze wilde schapen in 1921 in het park gezet, als een soort natuurlijke grasmaaiers. Moeflons eten namelijk graag gras en planten. Op die manier zorgen deze dieren ervoor dat de Hoge Veluwe niet dichtgroeit, mooi hè? De moeflons hebben het hier goed naar hun zin, want hoewel ze zijn begonnen met een groepje van 12, lopen er inmiddels meer dan 200 moeflons rond op de Hoge Veluwe! De kans dat je ze tegenkomt tijdens een bezoekje aan het park, is dan ook vrij groot. Denk trouwens maar niet dat het langzame beestjes zijn, ze zijn nog vlug ook!
Knutsel je eigen moeflon
Als je graag knutselt en je de moeflons ook leuk vind, kun je ook je eigen moeflon knutselen voor thuis. Pak een dun stukje hout en teken hier met potlood de vorm van een moeflon op. Als je het lastig vind om te tekenen, kun je natuurlijk ook eerst een paar keer op papier oefenen. Vervolgens kun je deze vorm uit het hout gaan zagen. Let op! Ga nooit in je eentje zagen! Zorg er altijd voor dat er iemand bij is die al wat ouder is en je kan helpen om het veilig te doen, want je wil natuurlijk niet in je vinger zagen. Na het zagen ben je eigenlijk klaar: je hebt je eigen houten moeflon gemaakt! Als je hem graag wat verder wilt versieren, kun je hem nog gaan beschilderen, dit gaat namelijk prima op hout. Als je het moeilijk vind om het lastige patroon van een moeflon te schilderen, kun je dit patroon er ook op laten ‘printen’. Dit kunnen ze bij een drukkerij voor je op het hout drukken. Zo kun je ook thuis van je eigen moeflon genieten als je niet naar de Hoge Veluwe kunt komen om ze in het echt te bekijken.
Leerzaam boekje over moeflons
Wil je graag meer weten over moeflons? De Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe heeft een heel leuk boekje gemaakt over de moeflons met heel veel leuke weetjes. In dit boekje staan ook leuke opdrachten die je kunt doen om te kijken hoeveel jij weet van moeflons. Hier kun je het boekje vinden. Veel plezier!
Maak je eigen natuurfoto’s of –film
Natuurfilms zijn prachtig om naar te kijken. Denk maar eens aan de populaire Nederlandse natuurfilm De Nieuwe Wildernis. Die film gaat over de natuur van de Oostvaardersplassen. Maar ook op de Veluwe zijn veel dieren en planten te vinden die hun eigen foto’s of film verdienen. Maar hoe maak je nu het beste je eigen natuurfilm of –foto’s? Wij geven je een paar tips.
1. Maak eens macrofoto’s
De meeste moderne fotocamera’s hebben een zogenaamde macrostand. Die is bedoeld om close-upfoto’s te maken. Overal zijn wel voorwerpen te vinden die mooi zijn om van dichtbij te fotograferen. Alleen al in je eigen tuin zijn er veel dingen te vinden: een bloem, een waterdruppel, een spinnenweb met spin erin of een insect. Neem eens een macrofoto van de dagelijkse voorwerpen in je tuin of van kleine plantjes op de Veluwe!
2. Gebruik een statief
Je foto- of filmcamera stil houden is best lastig. Je beelden en je foto’s worden snel onscherp als je de camera niet helemaal stil houdt. Dat is natuurlijk niet zo mooi. Het beste is daarom om gebruik te maken van een statief. Daarop kun je je camera vastschroeven, zodat hij niet meer beweegt. Doe anders eens gek en maak gebruik van een hippe greenscreen photobooth.
3. Kies eens een ander standpunt
Meestal neem je gewoon staand foto’s. Dat betekent dat al je filmbeelden en al je foto’s vanaf dezelfde hoogte genomen zijn. Doe eens wat anders en kies eens een ander standpunt. Klim in een boom of in een uitkijktoren om van bovenaf te filmen. Of zak juist eens door je knieën. Dat noemen we kikkerperspectief. Zo zie je de wereld hetzelfde als de dieren: van beneden. Dat levert heel bijzondere foto’s op.
De Nieuwe Wildernis: Oostvaardersplassen in beeld
In Nederland worden niet zoveel natuurfilms gemaakt. De film De Nieuwe Wildernis is de eerste sinds lange tijd. De film is erg populair. Het was het zelfs de best bezochte film in de Nederlandse bioscoop. Alleen al in het eerste weekend gingen maar liefst 65.000 bezoekers naar de film in de bioscoop. Dat is heel bijzonder voor een natuurfilm, en zeker voor een Nederlandse!
Over De Nieuwe Wildernis
Bij het maken van de film kwam heel wat kijken. De makers van De Nieuwe Wildernis volgden wel twee jaar lang de dieren in de Oostvaardersplassen. Dit waren bijvoorbeeld vossen, ganzen, herten en wilde paarden. De makers zagen heel bijzondere dingen, zoals een zeearendjong. Dat zie je niet elke dag! Sommige dieren wilden juist helemaal niet in beeld: sommige zeearenden bouwden net een ander nest, toen de filmmakers aan het filmen waren bij het oude nest.
De film ging in het Concertgebouw in Amsterdam in première. Het Metropole Orkest speelde daar live de filmmuziek, die gecomponeerd werd door Bob Zimmerman.
Bij de film hoort verder een lespakket, ‘Wildernis in de klas’, dat in drie dagen al door 1500 meesters en juffen werd aangevraagd.
De film De Nieuwe Wildernis is mede mogelijk gemaakt door een aantal partners. De VARA is een van de partijen die de film mogelijk hebben gemaakt. De VARA zendt een tv-serie uit die gemaakt is naar aanleiding van de film.
Een andere sponsor is elektronicaketen Saturn, inmiddels Mediamarkt. Hier kun je terecht voor de apparatuur waarmee de film is gemaakt. Dan bedoelen we bijvoorbeeld film- en fotocamera’s en geluidsapparatuur. Zo kun je zelf je eigen natuurfilm maken, bijvoorbeeld in je achtertuin of op de Veluwe! Verder is ook Bever Outdoor aan het project gebonden. Zij faciliteren de outfits en benodigdheden voor de betrokkenen bij het project. Zo is de volledige crew voorzien van winterjassen die er voor zorgde dat zij tijdens de lange werkdagen goed konden blijven functioneren.
Bij partner AD kun je een Doe-boek over de film bestellen. In dit boek vind je onder andere informatie over de dieren die in de Oostvaardersplassen leven, uitleg over hoe je je eigen natuurfilm kunt maken en bloopers uit de film.
De Big 5 op de Veluwe
Je hebt misschien wel eens iets over de Big 5 van Afrika gehoord. Dat zijn de grootste en mooiste dieren die je in Afrikaanse wildparken kunt spotten. We bedoelen daarmee de olifant, neushoorn, leeuw, luipaard en buffel. Maar ook in Nederland leven mooie dieren die je niet elke dag ziet. Bijvoorbeeld de wilde paarden die in de Oostvaardersplassen leven. Hierover kun je meer zien in de film De Nieuwe Wildernis. Ook in Nederland kennen we onze eigen Big 5. Maak dus eens een wandeling op de Veluwe en neem je camera mee om onze eigen Big 5 vast te leggen!
De Nederlandse Big 5 kun je onder andere samen met boswachters van Staatsbosbeheer spotten. We bedoelen dan de volgende dieren: zeehonden, edelherten, wilde zwijnen, bevers en reeën. Deze dieren leven op verschillende plekken en in verschillende natuurgebieden in Nederland. De zeehonden kun je bijvoorbeeld zien in Grevelingen en op Terschelling.
De dieren van de Nederlandse Big 5 kun je niet allemaal vinden op de Veluwe. Zeehonden vind je natuurlijk alleen in de buurt van zee. Ook voor bevers en reeën moet je het land in: voor bevers kun je bijvoorbeeld naar de Biesbosch en voor reeën bijvoorbeeld naar de Weerribben of de Utrechtste Heuvelrug. Wel kun je op de Veluwe wilde zwijnen en edelherten spotten. Op de Veluwe zijn observatiehutten gebouwd van waaruit je de meeste kans hebt om wilde dieren te zien.
Tips: dieren spotten op de Veluwe
Als je dieren wil spotten op de Veluwe, geven we je een paar goede tips. Vergeet ten eerste je verrekijker en je camera niet! Als je een wild zwijn ziet, wil je hem natuurlijk wel vastleggen! Draag verder donkere, onopvallende kleren. Het is namelijk belangrijk dat je niet opvalt zodat de dieren niet bang zijn. Gedraag je daarom ook rustig en draag geen geurtjes. Let op pootafdrukken, dierenpoep en krab- en veegplaatsen om te zien waar de dieren geweest zijn.